Vlada Crne Gore je nastavila svoju politiku, ne obezbjeđuje restituciju vjerskih objekata oduzetih od strane bivše komunističke jugoslovenske vlade, navodi se u godišnjem izvještaju o stanju religijskih sloboda u svijetu za 2017. godinu, u dijelu koji se odnosi na Crnu Goru. U izvještaju, koji je 29. maja predstavljen u Vašingtonu, konstatovano je da Vlada Crne Gore još nije potpisala sporazum sa Srpskom pravoslavnom crkvom (SPC), poput onih koji su dosad potpisani sa Islamskom i Jevrejskom zajednicom, te s Katoličkom crkvom/Svetom stolicom, a kojima su definisani njihov status i prava, uključujući i pravo na vlasništvo crkvene imovine.
U izvještaju koji je predstavio državni sekretar Sjedinjenih Američkih Država (SAD) Mark Pompeo, navodi se da je u Crnoj Gori priznata 21 religijska grupa.
– Religijske grupe, koje uključuju Katoličku crkvu i SPC, kontinuirano se žale na svoj status, smatrajući ga zastarelim i neadekvatnim zato što je napisan za uslove koji su postojali tokom vremena bivše Jugoslavije. Vlada Crne Gore je saopštila da je novi Nacrt zakona o vjerskim zajednicama u pripremi. Ali do kraja 2017. Vlada nije završila ovaj nacrt zakona – navodi se u izvještaju američke vlade.
Konstatovano je da će Vlada Crne Gore u Zakonu o vjerskim zajednicama adresirati pitanja restitucije.
– Najveći spor vodi se između Srpske i „Crnogorske pravoslavne crkve“ oko pitanja vlasništva nad religijskim objektima – piše u izvještaju za prošlu godinu.
U analizi je navedeno da crnogorska policija strepi zbog mogućih sukoba između pripadnika SPC i tzv. CPC, te da je u više navrata sprečavala članove te grupacije da se bave navodnim vjerskim aktivnostima na pravoslavnim lokacijama Srpske pravoslavne crkve. Analiziran je i slučaj oko krsta na podgoričkoj Sahat kuli i protesta Islamske zajednice Crne Gore (IZCG) oko njegovog vraćanja nakon restauracije. Navedena je i presuda Evropskog suda za ljudska prava koji je usvojio predstavku protiv Crne Gore i utvrdio da je vlast vodila neefikasnu istragu etnički i vjerski motivisanih napada na romskog muslimana.
Vlada SAD je konstatovala da su američka ambasadorka i drugi predstavnici tog diplomatskog predstavnika nastavili da se sastaju sa vladinim zvaničnicima kako bi razgovarali o odnosima između vlade i vjerskih grupa.
– Ambasadorka se 21. marta sastala sa katoličkim episkopom Ilijom Janjićem u Kotoru kako bi razgovarali o međureligijskim odnosima i statusu Katoličke crkve u zemlji. Ambasadorka se sastala i sa predsjednikom Jevrejske zajednice Jašom Alfandarijem, kako bi razgovarali o njegovom statusu. Ambasadorka je 7. novembra posjetila Hrišćansku adventističku crkvu u Podgorici kako bi razgovarala o odnosima crkve sa drugim vjerskim zajednicama i Vladom. Ambasadorka se 9. novembra sastala sa mitropolitom crnogorsko-primorskim Amfilohijem sa kojim je razgovarala o njegovim stavovima o vjerskim pitanjima u zemlji. Istog dana sastala se i sa novoimenovanim rabinom jevrejske zajednice. Sastanak je imala i sa predstavnicima muslimanskih zajednica u Podgorici, Bijelom Polju, Rožajama, Pljevljima i drugim gradovima kako bi razgovarali o pitanjima s kojima su se suočavali, uključujući potencijalni porast vjerskog ekstremizma – navedeno je u izvještaju.
Konstatovano je da je vjeronauka zakonski zabranjena u školama, s tim što Islamska zajednica i Srpska pravoslavna crkva imaju po jednu srednju školu u kojima se primjenjuje državni plan i program.
Američka vlada se u ovogodišnjem izvještaju osvrnula na služenje parastosa u Crkvi Bogorodice na Ćipuru i konstatovala da je policija 1. oktobra zabranila članovima tzv. CPC aktivnosti u ovom vjerskom objektu, jer u njima služi sveštenstvo SPC. Navodi se da je i 8. oktobra policija zabranila članovima ove grupe da uđu u Crkvu Sv. Dimitrija u Podgorici.
– Nastavljeni su sporovi oko vlasništva nad 750 pravoslavnih lokacija između SPC i CPC. Svaka grupa je nastavila sa navođenjem da je „istinska“ pravoslavna crkva u zemlji, dok su Badnji dan, Božić i Vaskrs slavili na odvojenim lokacijama – piše u izvještaju i konstatuje da je policija obezbjeđivala ove skupove.
U izvještaju Stejt departmenta se navodi da je 19. avgusta, osmu godinu zaredom, policija iz bezbjednosnih razloga zabranila vjernicima SPC i članovima tzv. CPC da proslave Preobraženje Hrista u Crkvi Hristovog Preobraženja na Ivanovim Koritima.
A.O.

Poboljšati stanje vjerskih sloboda

U godišnjem izvještaju o stanju religijskih sloboda u svijetu analizirano je stanje vjerskih sloboda u preko 200 zemalja i teritorija širom svijeta. Prilikom predstavljanja izvještaja navedeno je da su dva ključna prioriteta administracije predsjednika Donalda Trampa smanjenje terorizma i povećanje ekonomije i da se kroz povećanje i poboljšanje stanja religijskih sloboda pozitivno utiče na oba ova ključna prioriteta.